Kernkoppen voor Dummies 3. Bang voor de Israelische Bom? Deel 1

Door Peter Paul Ekker

Een paar honderd meter van mijn huis hield kort geleden de Israëlische premier Netanyahu een toespraak. Daarin deed hij een belangrijke uitspraak.

‘Nederland en Israël staan samen tegenover de nucleaire ambities van Iran. We mogen niet toelaten dat Iran kernwapens ontwikkelt, punt uit!’

Daarmee gaf Netanyahu mij een voorzet voor deel 3 van inmiddels geprezen serie Kernkoppen voor Dummies. Deze keer: Bang voor de Israëlische Bom?

Wie mag er eigenlijk kernwapens hebben?

‘We mogen niet toestaan dat Iran kernwapens ontwikkelt, punt uit!’ Heel veel mensen zijn het wat dit betreft met Netanyahu eens. Iran mag ook helemaal geen kernwapens, het is namelijk lid van het non-proliferatie verdrag (NPV), en daarmee heeft Iran beloofd geen kernwapens te nemen. Israël is veel slimmer: het is geen lid van het NPV, en mag daarom lekker wel kernwapens hebben.
In de jaren ’60 van de vorige eeuw werd duidelijk dat steeds meer landen kernwapens wilden. Ook al zouden deze niet eens in een oorlog gebruikt worden, door het enorme aantal testen was de schade aan mens en milieu best fors. Dus werd er in het NPV afgesproken dat de landen die voor 1968 al kernwapens hadden getest, ze mochten houden, en dat alle andere landen ervan af zouden zien. In ruil hiervoor zouden de kernwapenlanden wel hun kennis voor vreedzame toepassingen van kerntechnologie delen.
Israël dacht ‘ammehoela’, en ging aan de slag met zijn eigen bom. Tot op de dag van vandaag wordt er bevestigd noch ontkend dat Israël de bom heeft. We weten dat het wel zo is, dankzij deze hunk, maar dat komt Israël ook wel weer van pas.
Bevestigen noch ontkennen

Alle landen die kernwapens hebben, rechtvaardigen dit vanuit de afschrikwekkende werking die van deze wapens uitgaat. Het idee is dat een land met kernwapens niet wordt aangevallen, omdat elke mogelijke tegenstander weet dat dit land hem met één druk op de knop volledig kan vernietigen. Dat dit concept werkt, is bewezen door het simpele feit dat sinds het kernwapentijdperk geen van de kernwapenstaten (VS, Rusland, China, Frankrijk, VK, India, Pakistan, Israël en Noord Korea) in oorlog is geweest. Ehm, of toch wel?
Terug naar Israël. Kernwapenbeheersing en ontwapening is natuurlijk alleen goed mogelijk als alle landen ter wereld lid zijn van het NPV. Dat vinden ook bijvoorbeeld Nederland en de VS. Als zij zouden weten dat Israël kernwapens had, zou dat erg moeilijk worden. Dan zouden we sancties tegen Israël moeten instellen om het te dwingen zich bij het NPV aan te sluiten. Of diplomatieke druk uitoefenen. Maar aangezien Israël er niks over heeft gezegd, weten we het gewoon niet, dus dat scheelt.
Ondertussen moet iedereen die Israël zou willen aanvallen wel weten dat het misschien kernwapens heeft. Anders werkt die afschrikking ook niet. Onze eigen regering zegt ook al jaren hetzelfde (niet) over de Amerikaanse kernbommen in Nederland.

En wat als…

…Israël en Iran allebei kernwapens hebben? Allebei weten ze dat gebruik tot vergelding leidt. Misschien is het juist beter als beide geen kernwapen meer hebben. 65% van de Joodse Israëliërs vindt dat een goed idee. En al jaren wordt er geprobeerd om te onderhandelen over een kernwapen-vrije-zone in het Midden Oosten. Maar dan moet Israël wel echt meedoen.
Volgende keer meer details over de Israëlische bom.